Koninklijke bibliotheek

Depot collectie > Dossiers

Dossier Prins Claus (1926-2002)

Prins Claus / M.G. Schenk

Prins Claus (1965-1985) : een reportage / Willem Oltmans

Prins Claus der Nederlanden / Fred J. Lammers

De prinses die kiest een man / Martin van Amerongen ...

Literatuur


* Titels over Prins Claus

* Artikelen over Prins Claus

* Links

Op 6 oktober 2002 is Prins Claus overleden. In de reacties op zijn dood komen de woorden 'waardig, met gevoel voor humor, intellectueel en pater familias' veelvuldig terug. Prins Claus zal op 16 oktober worden bijgezet in het familiegraf in de Nieuwe Kerk in Delft. Het zal de eerste koninklijke begrafenis zijn sinds die van Prinses Wilhelmina, veertig jaar geleden. Zij werd in het wit begraven, maar dit is waarschijnlijk niet het geval voor Prins Claus: de witte lijkkoets is aangepast en er zijn purperen dekkleden met zilver voor de paarden gemaakt.

Claus von Amsberg bracht het grootste deel van zijn jeugd door in het huidige Tanzania, op de plantage waar zijn vader bedrijfsleider was. Hij keerde in 1938 terug naar Duitsland om de middelbare school te gaan volgen. In 1944 deed Claus eindexamen. De oorlog was inmiddels uitgebroken en in hetzelfde jaar werd hij opgeroepen voor een pantserdivisie. Deze werd in Italië gestationeerd en zou nooit daadwerkelijk deelnemen aan de oorlogshandelingen. Claus werd krijgsgevangen genomen door de Amerikanen en keerde na de oorlog terug naar Duitsland om te gaan studeren. Hij was toen 19 jaar. In Hamburg studeerde hij rechten, na zijn afstuderen in 1956 werd hij geselecteerd voor de diplomatieke dienst. Hij diende op posten in Santo Domingo en Ivoorkust voor hij in 1963 in Bonn een functie kreeg bij het ministerie van Buitenlandse Zaken.

In 1964 ontmoette Claus Beatrix bij een bruiloftsfeest van vrienden. Zij zagen elkaar daarna vaker, maar de relatie raakte in een stroomversnelling toen op 6 mei 1965 foto's van Beatrix met een toen in Nederland nog onbekende man verschenen in de buitenlandse pers. De Nederlandse pers had de foto's uit zelfcensuur niet geplaatst. Twee weken later werd de verloving van Claus en Beatrix bekend gemaakt. De Tweede Wereldoorlog was in Nederland nog lang niet verwerkt en het bericht dat de kroonprinses met een Duitser zou gaan trouwen, leidde tot grote maatschappelijke onrust. De onrust culmineerde in rookbommen tijdens het huwelijk in Amsterdam om 10 maart 1966. Zijn grote inzet en betrokkenheid deden de negatieve gevoelens rond zijn persoon echter al snel verdwijnen. Later werd Claus zelfs het meest populaire lid van het vorstenhuis. Beatrix en Claus gingen na het huwelijk op kasteel Drakesteijn in Lage Vuursche wonen en brachten daar hun drie zoons groot.

De troonsbestijging van Beatrix in 1980 vormde een keerpunt in het leven van Claus. Was hij daarvoor inspecteur-generaal voor Ontwikkelignssamenwerking, dit werd in het licht van zijn nieuwe functie als prins-gemaal niet meer wenselijk geacht, met het oog op politieke gevoeligheden die zouden kunnen ontstaan. Zijn positie als 'aanhangsel' van Beatrix leidde bij hem tot perioden van depressiviteit. Op verzoek van Claus was de Rijksvoorlichtingsdienst hier zeer open over. De jaren 1982 en 1983 waren voor hem zware jaren en hij heeft altijd aangegeven dat hij hier nooit helemaal van is hersteld. De prins, die inmiddels 57 jaar oud was, begon bovendien steeds meer lichamelijke klachten te krijgen. Hij had de ziekte van Parkinson en werd behandeld voor prostaatkanker. Zijn publieke optredens werden dan ook steeds schaarser, maar maakten over het algemeen wel grote indruk (zoals zijn publieke liefdesverklaring aan Beatrix en zijn beroemde 'declaration of the tie' bij het uitreiken van de Prins Claus Prijs). Claus verscheen voor het laatst in het openbaar bij het huwelijk van zijn zoon met Maxima Zorreguieta.

Dit dossier is bijgewerkt tot 7 oktober 2002

Koninklijke Bibliotheek - Nationale bibliotheek van Nederland