ATO Instituut voor archeologisch onderzoek


Suïcidale cellen spelen geen rol bij rijping tomaten

Tijdens de rijping van tomaten lijkt het fenomeen geprogrammeerde celdood geen rol te spelen. Dit blijkt uit het promotie-onderzoek van ATO-medewerker Frank Hoeberichts. Het onderzoek leverde echter wel een aantal aanknopingspunten op voor het verbeteren van de houdbaarheid van tomaten.

Geprogrammeerde celdood is een proces dat gebruikt wordt door meercellige organismen om overbodige en schadelijke cellen op te ruimen. Ook in planten speelt geprogrammeerde celdood een belangrijke rol. Zo probeert de plant bij infecties de ziektekiem te isoleren door om de plaats van infectie heen een groepje cellen zelfmoord te laten plegen.

In het promotieonderzoek is onderzocht of geprogrammeerde celdood ook een rol speelt tijdens de rijping van tomaat en zo ja, of dit gegeven gebruikt kon worden om de kwaliteit (houdbaarheid) van tomaten te verbeteren. Tijdens het onderzoek zijn er geen aanwijzingen gevonden voor geprogrammeerde celdood.

Er is echter wel veel informatie over de werking van geprogrammeerde celdood in planten boven water gekomen. Zo blijkt dit proces in planten belangrijke overeenkomsten te vertonen met geprogrammeerde celdood in dieren. Verder is er ook een aantal aanwijzingen gevonden over andere processen die wel een rol spelen tijdens de rijping. Het was al langer bekend dat het plantenhormoon ethyleen de rijping van tomaten in gang zet. Controle over de aanmaak van ethyleen en over de reactie op ethyleen betekent dus ook controle over de rijping. Het onderzoek wees uit dat ethyleen ook tijdens de latere fasen van de rijping cruciaal is. Dit betekent dat de rijping van tomaten ook geremd kan worden als deze al een zekere mate van smaak en kleur bereikt hebben. Nader onderzoek moet uitwijzen of hier praktische toepassingen aan verbonden kunnen worden.

Frank Hoeberichts promoveert op 7 oktober op het proefschrift "Suicidal tomato cells: programmed cell death in suspension-cultured tomato cells and ripening fruit" bij Wageningen Universiteit.