European Commission

IP/02/1138

Brussel, 24 juli 2002

Commissie verleent vrijstelling voor multilaterale afwikkelingsprovisies voor grensoverschrijdende betalingen met Visa-kaarten

De Europese Commissie heeft bepaalde multilaterale afwikkelingsprovisies (multilateral interchange fees - MIF) voor grensoverschrijdende betalingen met Visa-kaarten vrijgesteld volgens de mededingingsregels van de Europese Unie, na belangrijke wijzigingen aan het systeem door Visa. De nieuwe MIF zullen niet alleen in absolute bedragen worden verminderd, maar ook op het niveau van eraan gekoppelde kosten, wat de situatie voor detailhandelaars en, uiteindelijk, voor de consument aanzienlijk zal verbeteren.

Een multilaterale afwikkelingsprovisie (multilateral interchange fee of "MIF") is een interbancaire betaling die plaatsvindt voor met betaalkaarten verrichte betalingen.

In het Visa-systeem wordt deze provisie door de bank van de detailhandelaar betaald aan de bank van de kaarthouder en vormt zij een onkost voor de eerstgenoemde bank die normaal op de detailhandelaars wordt afgewenteld als een deel van de vergoeding die de detailhandelaars voor elke betaling met een Visa-kaart aan hun bank betalen. Het niveau van de MIF voor Visa - dat van toepassing is behoudens andersluidende afspraak tussen twee banken - wordt bepaald door het bestuur van Visa en is vastgelegd in het internationaal reglement van Visa inzake betaalkaarten, dat ter goedkeuring bij de Commissie is aangemeld.

De Commissie heeft in september 2000 formeel bezwaren geformuleerd tegen de huidige MIF voor Visa, die het bestuur van Visa willekeurig kan bepalen en die als een zakengeheim worden beschouwd en - bijgevolg
- niet transparant zijn (zie persmededeling IP/00/1164).
Na lang overleg met Visa en raadpleging van de betokken partijen zijn door Visa hervormingen voorgesteld aan de Commissie, waardoor krachtens artikel 81, lid 3, van het Verdrag vrijstelling kan worden verleend.

* Om te beginnen zal Visa het niveau van de MIF voor de verschillende typen van consumentenkaarten verminderen. Voor betalingen via Visa met kaarten met uitgestelde debitering en met kredietkaarten zal het gewogen gemiddelde MIF geleidelijk worden verminderd, tot 0,7% in 2007. Voor transacties met debetkaarten zal Visa onmiddellijk een vaste MIF van 0,28 invoeren.(1)
* Verder zullen de MIF worden beperkt op het niveau van de kosten voor specifieke door emitterende banken verleende diensten die volgens de Commissie overeenstemmen met dienstverrichtingen van de bank van de kaarthouder ten gunste van de detailhandelaars, die uiteindelijk de grensoverschrijdende MIF betalen. Deze diensten zijn: het verwerken van de transacties, het verstrekken van betalingsgarantie(2) en de periode van gratis krediet(3). De kosten zullen worden bepaald op basis van een kostenstudie, die zal worden verricht door Visa en gecontroleerd door een onafhankelijke accountant. De beperking zal van toepassing zijn ongeacht de door Visa aangeboden verminderingen van het niveau van MIF (dit wil zeggen dat wanneer de maximale kosten minder zijn dan 0,7%, de MIF eveneens minder dan 0,7% moeten zijn).
* Bovendien zal Visa de banken die lid zijn, toelating verlenen om detailhandelaars op hun verzoek informatie te verstrekken over het niveau van de MIF en over het relatieve percentage van de drie categorieën van onkosten (die momenteel als zakengeheim worden beschouwd). De detailhandelaars zullen van deze mogelijkheid de op hoogte worden gesteld.

De vrijstelling geldt enkel na wijziging van de MIF

De vrijstelling treedt in werking van zodra Visa de wijzigingen heeft doorgevoerd - Visa heeft zich ertoe verbonden dit kort na de vaststelling van de beschikking van de Commissie te zullen doen - en zal gelden tot 31 december 2007. Na deze datum zal de Commissie het MIF-systeem van Visa opnieuw kunnen onderzoeken in het licht van de effecten van de gewijzigde MIF op de markt.

De vrijstelling geldt enkel voor grensoverschrijdende betalingen met Visa-consumentenkaarten (kredietkaarten, kaarten met uitgestelde debitering en debitkaarten) bij detailhandelaars binnen de Europese economsiche Ruimte, die ongeveer 10% van alle transacties met Visa-kaarten binnen de EER vertegenwoordigen. De beschikking is niet van toepassing op MIF voor betalingen met Visa binnen een lidstaat of op MIF voor Visa-bedrijfskaarten (door personeel voor bedrijfsuitgaven gebruikte kaarten).

De Commissie heeft de mogelijkheid van vrijstelling van de gewijzigde MIF van Visa enkel beoordeeld in de context van grensoverschrijdende betalingen met het Visa-betalingssysteem. MIF voor betalingen binnen een lidstaat of volgens een verschillend betalingssysteem dan dit van Visa zouden moeten worden beoordeeld in het licht van de andere marktvoorwaarden die hiervoor gelden. Vooral het antwoord op de vraag wat redelijke en billijke MIF zijn, kan anders luiden in andere omstandigheden.

Het beleid van de Commissie betreffende de MIF van Visa ligt in de lijn van vroegere uitspraken inzake MIF. De Commissie is van oordeel dat het multilateraal opleggen van MIF van Visa tussen concurrerende banken een beperking van de mededinging vormt. Zij concludeert evenwel dat multilateraal bepaalde afwikkelingsvergoedingen binnen een betalingsnetwerk het gunstige effect van productiviteitsverhoging en besparing kunnen hebben en bijgevolg kunnen worden vrijgesteld, doch enkel indien zij op redelijke en billijke wijze zijn vastgesteld.

Inzake de MIF van Visa was in 1997 een formele klacht ingediend door EuroCommerce, een Europese organisatie van detailhandelaars. De klacht van EuroCommerce had ook betrekking op MIF in het Eurocard/Mastercard systeem, die bij de Commissie zijn aangemeld. Deze en andere zaken betreffende betaalkaarten zijn nog in behandeling.

De vrijstelling voor MIF van Visa laat de verordening betreffende grensoverschrijdende betalingen in de euro-zone(4) , die begin juli in werking is getreden en die een zelfde tarief oplegt voor gelijkaardige binnenlandse en grensoverschrijdende betalingen binnen de euro-zone, onverlet. De verordening is van toepassing op aan het cliënteel van banken aangerekende tarieven, en niet op interbancaire betalingen zoals MIF.

(1)
Het niveau van MIF vóór deze verminderingen kan niet worden bekendgemaakt aangezien zij door Visa worden beschouwd als zakengeheim; Visa meent evenwel dat het effect van de wijzigingen (voor debetkaarten, kaarten met uitgestelde debitering en kredietkaarten samen) voor de inkomsten van emitterende banken uit afwikkelingsvergoedingen voor grensoverschrijdende transacties over de periode van 2002 tot 2007 een vermindering met meer dan 20% zal betekenen.

(2)
Het begrip "betalingsgarantie" wordt gebruikt als omschrijving van de belofte van de bank van de kaarthouder om door kaarthouders verrichte betalingen uit te voeren, zelfs wanneer zij frauduleus blijken te zijn of wanneer de kaarthouder uiteindelijk in gebreke blijft, op voorwaarde dat de detailhandelaar de nodige veiligheidscontroles uitvoert. Dit vormt inderdaad een soort betalingsverzekering voor detailhandelaars.

(3)
De "periode van gratis krediet" stemt overeen met de periode voor het tijdstip waarop de kaarthouder ofwel de rekening van de kaart betaalt, of (enkel voor kredietkaarten) het saldo van de rekening voor de kredietkaart overdraagt naar de uitgebreide kredietfaciliteit, waarvoor intresten worden aangerekend. De Commissie is van oordeel dat deze "periode van gratis krediet" detailhandelaars in een grensoverschrijdende context ten goede komt, doordat verdere aankopen worden gestimuleerd.

(4)
Zie persbericht HYPERLINK
"http://europa.eu.int/rapid/start/cgi/guesten.ksh?p_action.gettxt=gt&d oc=IP/02/941|0|RAPID&lg=EN&display=" IP/02/941.