Ingezonden persbericht
PERSBERICHT
Madjoe
Indonesische stripverhalen in het Rijksmuseum voor Volkenkunde
19 juli t/m 27 oktober 2002
Madjoe betekent Voorwaarts. De jonge Indonesische striptekenaars die hun werk laten zien in Volkenkunde, hebben deze titel gekozen om te onderstrepen dat ze steeds op zoek zijn naar wegen om hun werk in kwaliteit, kwantiteit en populariteit te laten groeien. In Indonesië hebben deze strips praktisch geen commerciële waarde, ze worden beschouwd als cultuurproducten. De strips waren eerder te zien tijdens de Haarlemse stripdagen.
Tekeningen worden al sinds mensenheugenis gebruikt om boodschappen over te brengen. In Indonesië zijn het oude Balische kalendersysteem en bepaalde vormen van wayang daar goede voorbeelden van. Sindsdien is het communiceren met tekeningen steeds populairder geworden. Strips worden in Indonesië vooral gebruikt om waarden en normen uit te dragen, maar ook om de publieke opinie een stem te geven. Op de tentoonstelling zijn onderwerpen als de kijk op de geschiedenis, de onafhankelijkheidsstrijd en kritiek op de regering te zien. Omdat de commerciële waarde van Indonesische strips voor uitgevers vrijwel nihil is, worden ze beschouwd als een cultureel product.
Een van de eerste Indonesische strips in een krant verscheen in 1930. Tijdens de Japanse bezetting, vanaf 1942, werd de Indonesische pers gecensureerd en gebruikt voor Japanse propagandacampagnes. De productie van strips stond stil tot aan de Indonesische onafhankelijkheidsverklaring in 1945. Vanaf dat moment kwamen bijna alle kranten met stripverhalen, zowel buitenlandse, vooral Amerikaanse strips, als lokale.
In de 60er jaren een werd een 'toezichthoudend' comité voor beeldverhalen opgericht, de Seksi Bina Budaya POLRI (de sectie 'Culturele Opvoeding' van de Indonesische politie). De Indonesische striptekenaars reageerden door de oprichting van IKASTI (Ikatan Seniman Tjergamis Indonesia / Indonesische Vereniging van Striptekenaars). Vanaf 1976 konden alleen nog werken via IKASTI gepubliceerd worden.
In de jaren '80 ging het bergafwaarts met het Indonesische stripverhaal. Vertaalde buitenlandse strips, geproduceerd door grote uitgeverijen monopoliseerden de lezersmarkt. Toch slaagden Indonesische studenten er in om studio's op te richten, waarin ze hun eigen stripfiguren en -verhalen konden ontwikkelen, zonder enige zakelijk ambitie. Deze beweging staat bekend als Indie Comics.
In de tweede helft van de jaren '90 was de politieke situatie in Indonesië uiterst gespannen. Indie Comics trad op als medium voor de publieke opinie, en dan vooral ter ondersteuning van de hervormingsbeweging. Hun strips bevatten dan ook meestal felle kritiek op de algehele politieke situatie. Omdat geen uitgever meer bereid was de strips te produceren en te distribueren gingen de tekenaars 'underground' en bereikten via straatverkopers en kiosken verschillende soorten publiek.
Madjoe
19 juli t/m 27 oktober 2002
Rijksmuseum voor Volkenkunde
Steenstraat 1, Postbus 212, 2300 AE Leiden
T 071 5168 800 | F 071 5128 437
E-mail: info@rmv.nl | Internet: www.rmv.nl
Openingstijden: dinsdag t/m zondag 10-17 uur (maandag, 3 oktober, 25 december en 1 januari gesloten)
Entree: 6,50 | 3,50 | gratis
Ingezonden persbericht