06 mrt 2001
Persinformatie-logo
Nummer 21 6 maart 2001
Periode 15 t/m 21 maart
Model verklaart en voorspelt gedragsverandering ten aanzien van
sportief actieve leefstijl
ONDERZOEK
Groningse theologen en Friese dominees (1830-1872)
Model verklaart en voorspelt gedragsverandering ten aanzien van
sportief actieve leefstijl
AGENDA
Een stap naar het oneindig grote
Excellence in focus - Images of the University of Groningen
Groningse theologen en Friese dominees (1830-1872)
Het proefschrift van predikant drs. Rienk Klooster beschrijft de
'Wirkungsgeschichte' van de Groningse godgeleerdheid op de provincie
Friesland gedurende de periode 1830-1872. De promotieplechtigheid
vindt niet in Groningen plaats, maar in de Kloosterkerk in de
voormalige academiestad Franeker. Promovendi die onderzoek doen naar
Friesland of een speciale band met de provincie hebben kunnen sinds
een aantal jaren in Franeker hun doctorsbul van de RUG in ontvangst
nemen.
Omstreeks 1830 traden aan de theologische faculteit te Groningen drie
nieuwe hoogleraren aan: J.F. van Oordt (in 1840 opgevolgd door W.
Muurling), P. Hofstede de Groot en L.G. Pareau. Dit drietal
ontwikkelde een theologie die sterk christocentrisch was, zich
oriënteerde op de evangeliën en vooral pedagogisch en praktisch was.
In de stad Groningen verenigden de hoogleraren zich met geestverwante
predikanten in een Theologisch Gezelschap en publiceerden hun
inzichten in het tijdschrift Waarheid in Liefde (1837-1872).
Leerlingen en geestverwanten in Friesland organiseerden zich in het
Friesch Godgeleerd Gezelschap (1838), een vriendenkring waar eveneens
theologische onderwerpen werden besproken. Groot was vanuit de
provincie de adhesie met de Groningse hoogleraren, toen die in de
jaren 1842-1843 in conflict kwamen met de mannen van het Haagse
Reveil, onder wie Groen van Prinsterer. Vanaf die tijd tot omstreeks
1860 beleefde de Groninger richting binnen het Friese protestantisme
haar bloeitijd. Zo werd er een predikantenvereniging opgericht en was
er aandacht voor praktische zaken die met kerk en maatschappij te
maken hadden: kerkdienst, pastoraat, catechese, volksopvoeding (het
Nut), uitwendige en inwendige zending. Voorts hadden enkele Friese
'Groningers' een belangrijk aandeel in de strijd om de afschaffing van
het floreenstelsel, de Friese variant van het collatierecht (het recht
de predikant te benoemen). Omstreeks 1860 volgde de confrontatie met
de moderne theologie, die de bijbelse wonderen ontkende. In Friesland
verliep deze strijd onder vrij felle polemiek. Het Groningse
gedachtegoed leefde daarna, vooral in de Nederlandse Hervormde Kerk,
voort in de evangelische middenstroming, die het in georganiseerde
vorm heeft volgehouden tot 1946.
Rienk Klooster (Oosterwolde, 1947) studeerde theologie in Groningen.
Hij werkt als hervormd predikant te Jorwert, Weidum, Beers, Jellum en
Eernewoude.
Datum en tijd
donderdag 15 maart 2001, 15.00 uur
Promovendus
R. Klooster, e-mail h.a.klooster@hccnet.nl
Proefschrift
Handelseditie
Groninger godgeleerdheid in Friesland, 1830-1872
Fryske Akademy, Leeuwarden, ISBN 90-6171-913-5. Prijs ca. f 50,-.
Promotor
prof.dr. E.H. Cossee
Faculteit
godgeleerdheid en godsdienstwetenschap
Plaats
Kloosterkerk, Breedeplaats, Franeker
Promotie